Culemborg • Jongeren ervaren vaker mentale problemen. Toch wordt nog te weinig de hulp ingeroepen…
Op zoek naar oude, verlaten en mysterieuze panden
Leerdam – Marieke Berkelaar uit Leerdam heeft een fascinatie voor gebouwen, die al decennialang onbewoond zijn.
Sinds zeven jaar gaat de fotografe regelmatig in de weekenden met andere ‘urban explorers’ op zoek naar verlaten panden in België, Frankrijk en Duitsland. Gebouwen waar ooit bedrijvigheid heerste, waar mensen woonden en werkten. Gebouwen die de indruk wekken dat zij van het ene op het andere moment verlaten zijn. Heel vaak zijn het prachtige chateaus, vergane glorie van decennia geleden. Marieke: “Het huis is na het overlijden van de laatste bewoner nooit meer bewoond geweest. Ik denk dat de kinderen het huis geërfd hebben, maar ze konden waarschijnlijk het onderhoud of de schuld die op het huis zat niet betalen. In onder andere Frankrijk gebeurt er dan verder niks mee en heeft het huis geen eigenaar meer.” Het interieur staat er in sommige gevallen nog. “Vaak lekt het dak en ruikt het hele huis muffig. Je ruikt de schimmel op het moment dat je binnenkomt. Muren die onder het mos zitten of soms wel tien lagen behang die van de muur afbladderen. Om binnen te komen moet je eerst over een hele stapels met troep stappen.”
Mysterieuze geschiedenis
Marieke is vooral gefascineerd door de geheime en vaak mysterieuze geschiedenis achter de verlaten panden. Marieke: “Terwijl ik mijn foto’s maak denk ik: wat is er gebeurd met de lachende mensen aan de keukentafel? Wat is er gebeurd met de mensen die zo overhaast zijn vertrokken. In een chateau in Frankrijk zag ik ooit een dagboekje liggen dat was opengeslagen op de dag dat Parijs in 1944 werd bevrijd. Dan gaan de rillingen over je lijf en besef je: ‘degene die dit heeft vastgehouden, was erbij.’ We hebben ook kranten uit 1930 teruggevonden. Dat betekent dus dat het pand dus al 88 jaar verlaten is geweest.”
Zomerhuisje
Er is niets mooier dan na dagen zoeken eindelijk de locatie gevonden te hebben. “We komen soms ook op locaties die er na dertig jaar nog goed uitzien. Bij een pand in Frankrijk kwamen we in een ruimte, waarbij we iets hadden van: dit kan niet verlaten zijn. Dit lijkt eigenlijk meer op een zomerhuisje. Totdat we de rest van het huis zagen. We moesten echt over stapels bananendozen vol met troep kruipen.” Marieke gaat nooit alleen naar binnen. “Het gaat er niet om dat je bang hoeft te zijn of dat er een kans bestaat dat je belaagd wordt. Maar in oude, niet onderhouden panden bestaat altijd een kans dat je ergens door een vloer zakt of dat je ergens klem komt te zitten. Het zal niet de eerste keer zijn dat zoiets gebeurt. Op zo’n moment kun je geen kant op. Je hebt niemand die je kunt waarschuwen. Overigens ga ik alleen ergens binnen als er een ingang is. Ramen breek ik niet en ik forceer geen deuren om ergens binnen te komen. Dat betekent dus helaas dat ik soms voor niets ergens heen gereden ben.”
Sfeer van het moment
Marieke fotografeert met een Canon Full Frame-camera. “Ik gebruik nooit een flits, omdat het mij gaat om de sfeer van dat moment.” Eén van haar mooiste foto’s maakte ze in een fabriekspand in België. “Het pand was oud, roestig en had geen ramen meer. De zon ging onder en het was een zwoele avond. Ik stond te fotograferen in een vrij lege hal, met alleen een katrol achtig ding en een kruiwagen. De hele hal was bedekt met klimop. Overal kwamen de planten door de stenen heen. Dat moment, alleen in die ruimte, met die ondergaande zon dat was voor mij echt een geluksmomentje.” Ook sanatoria zijn boeiend om te fotograferen, vindt Marieke. “Het idee dat daar doodzieke mensen hebben gelegen die waarschijnlijk nooit meer beter geworden zijn. Die op die plek overleden zijn. Misschien raar zo’n gedachte, maar tegelijkertijd ook mooi.”
Pritzer Fac
“Tot de plekken die me bij zijn gebleven hoort zeker ook Pritzer Fac, een hogeschool in België die al jaren leeg stond. Het grootste deel van het pand is leeg en verlaten. Maar het administratiegedeelte is nog intact. Het moment dat ik daar binnenstapte was onbeschrijfelijk: de enorme open haard die de majestueuze kamer domineert, het geluid van het rinkelen van de kroonluchters als een vrachtwagen passeert.” Marieke heeft de mooiste foto’s van haar ontdekkingstochten gebundeld in het boek ‘Secrets to Yesterday’. In haar woonplaats Leerdam was er ook al een expositie te zien van de foto’s. “Het uitgeven van het boek was voor mij echt iets wat ik van m’n bucketlist af wilde vinken. Ik wilde het boek niet alleen maken voor mijzelf of voor m’n vriend, vrienden en familie die uiteraard mijn grootste fans zijn, maar ook voor alle andere belangstellenden. Overigens besef ik wel dat inmiddels veel fotografen met hetzelfde bezig zijn. Ook bij interieurwinkels zie je tegenwoordig platen van verlaten panden aan de muur hangen.”
Dick Aanen, september 2018
Comments (0)