‘Molukkers teveel in slachtofferrol’
Jonge Molukkers die vooruit willen komen moeten zich niet door tegenslag of hun achtergrond uit het veld laten slaan, zegt de geslaagde Velddrielse IT-ondernemer Frank Akihary.
Dit jaar is het zestig jaar geleden dat de eerste Molukkers in Nederland aankwamen. De ouders van Frank Akihary behoorden ook tot die groep. Hij greep dit feit aan om een boek te schrijven over zijn succesvolle carrière, getiteld ‘Het Molukt Altijd’.
“Ik moet helaas vaststellen dat er weinig terecht gekomen is van de eerste generatie Molukkers”, zegt Akihary. “Ze zijn jammer zwaar ondervertegenwoordigd in de topfuncties. In de technologiebusiness, waar ik werkzaam ben geweest, ben ik ze niet tegengekomen.”
Molukse broeders en zusters focussen zich volgens Akihary nog teveel op hun culturele achtergrond of zijn druk bezig met de saamhorigheid binnen hun eigen Molukse wijk, hun eigen kerk of eigen sociale gemeenschap. “Als ik erin slaag om succesvol te zijn, waarom zou jij je dan verstoppen in de schoot van schijnbare zekerheden”, zegt hij in zijn boek.
Akihary werd in 1951 geboren in het Molukken-kamp Vught, dat in de oorlog was gebouwd door de Duitsers. “Het zou heel goed kunnen zijn dat ik verwekt ben op de boot van Ambon naar Nederland. De Molukkers leefden heel lang in de veronderstelling: wij gaan terug naar Ambon. De koffers stonden bij wijze van spreken al gepakt.”
De leefomstandigheden in het kamp waren uiterst primitief. Vader, moeders, vaak vijf maar soms ook veel meer kinderen verbleven in een piepkleine houten barak. “We hadden helemaal geen luxe. Als kinderen moesten we slapen op stapelbedden. Voor de ouders moet het hebben gevoeld als een gevangenis. Je leefde achter prikkeldraad, als je het kamp binnen-kwam moest je je melden. Maar als kind heb je dat niet in de gaten. We hadden echt alle vrijheid van de wereld. Het is weliswaar primitief, maar als opgroeiend kind was je daar helemaal niet mee bezig. De saamhorigheid was groot. Niks was teveel.”
“Die primitieve omstandigheden hebben mij overigens wel gevormd”, zegt Akihary. “Ik had geen betere leerschool kunnen hebben.” Volgens de Velddrielse ondernemer hebben zijn ouders altijd al in de gaten gehad dat een terugkeer naar Ambon er niet in zat. “Ze hebben er voor gekozen om in 1961 gewoon in het kamp te blijven wonen en niet te verhuizen naar één van de Molukse wijken. Ik ben ze ook heel dankbaar dat zij mij niet naar een Ambonese school hebben gestuurd, maar gewoon naar een Nederlandse school in Den Bosch.”
Apple
Na een commerciële opleiding werkte Akihary veertig jaar lang in de IT-sec-tor. Hij begon begin jaren zeventig bij Digital Equipment en werd in 1983 één van de vier directeuren van Apple Nederland. Tien jaar later werd hij weggekaapt door het Japanse Toshiba. De laatste twaalf jaren werkte hij achtereenvolgens bij Minolta en Oki Systems.
Waardigheid
Vanaf 1 januari gaat Akihary met prepensioen. Hij zal zich voor een groot deel van de week gaan wijden aan het coachen van jonge mensen, ongeacht hun etnische achtergrond. “Ik wil mijn ervaring en passie overbrengen en wil antwoorden geven op de vragen hoe je kunt blijven staan voor je eigen waardigheid en hoe je daarmee bewondering afdwingt. Mijn boodschap is: als je maar wilt, kan het. Is het niet vandaag, dan is het morgen. Maar: ‘het molukt altijd’. Pak die kansen. Laat je niet in een slachtofferrol zetten. Dat is namelijk wat veel Molukkers doen.”
Wij-gevoel
Akihary: “Het wij-gevoel binnen de Molukse gemeenschap is mooi, maar om vooruit te komen moet je jezelf ook loskoppelen van dat groepsverband. Ik ben ook helemaal geen voor-stander van Molukse wijken. Het is niet meer van deze tijd. Molukkers creëren daarmee hun eigen isolement. Veel Molukkers zijn bang dat ze de onderlinge contacten missen, als ze niet meer bij elkaar wonen. Daar ge-loof ik niks van. Molukkers hebben heel erg de neiging om voortdurend achteruit te kijken. Maar als je vooruit wilt in het leven, moet je juist vooruit kijken.”
In zijn boek gaat het bewust niet over de treinkapingen, het gaat niet over Giovanni van Bronkhorst of over al die succesvolle Molukse muziekbandjes. “Natuurlijk is dat prachtig. Maar Molukkers zijn te lang bezig geweest om zich te focussen op het Moluks zijn. Ze zijn bang dat ze hun identiteit verliezen, dat hun cultuur niet in stand zal blijven. Daar geloof ik niks van. Molukkers blijven altijd Molukkers. Je bent voor altijd met je navelstreng verbonden met je cultuur. Maar aan de andere kant ben je gewoon Nederlander. Er is nog nooit zoveel over de multiculturele samenleving gesproken als de afgelopen twee jaar. In dat opzicht hebben Donner en Wilders ons wel de weg gewezen naar waar wij naartoe moeten.”
Dick Aanen, november 2011
